Informatie voor zorgverleners

Het belang van tijdig minderen of stoppen van cardiovasculaire en diabetes medicatie bij oudere en kwetsbare patiënten

Bij oudere en kwetsbare patiënten die veel medicatie gebruiken:

• kan de balans tussen effectiviteit en veiligheid verschuiven, en kan tijdig minderen of stoppen van cardiovascualire of diabetes medicatie wenselijk zijn.
• kan te strakke regulering van de bloeddruk of bloedglucose leiden tot hypotensie, hypoglycemie, duizeligheid en mogelijk verhoogd sterfterisico.
• zijn cardiovasculaire en diabetes medicatie relatief vaak de mogelijke oorzaak van vallen of ziekenhuisopnames
• kan het preventieve effect van deze medicatie te gering zijn.
• kunnen de wensen en behandeldoelen van de patiënt veranderen, waarbij het doel eerder behoud van zelfstandigheid en kwaliteit van leven is in plaats van zo lang mogelijk leven; het is belangrijk hier met de patiënt over te praten.

Het proces van onder toezicht van een zorgverlener minderen en stoppen van medicatie waarvoor naar de mening van patiënt (of diens vertegenwoordiger) en/of behandelaar onvoldoende indicatie (meer) bestaat of waarvan de balans tussen effectiviteit en veiligheid negatief is geworden wordt in het engels deprescribing genoemd. Omdat hiervoor geen passende Nederlandse vertaling van is, gebruiken wij dat woord ook. Het primaire doel van deprescribing is het optimaliseren van de medicamenteuze behandeling en daarmee het verbeteren van de kwaliteit van leven, gezondheid en welzijn van de patiënt.

Werkt u in de eerstelijns zorg als apotheker, huisarts, of praktijkondersteuner, en bent u geïnteresseerd in het deprescriben van cardiovasculaire en/of diabetes medicatie in kwetsbare ouderen? Overweeg dan om, samen met uw collega's mee te doen aan ons onderzoek naar een trainingsprogramma om deprescribing van cardiovasculaire en diabetesmedicatie in de eerstelijns zorg in Nederland te bevorderen.

Wat houdt meedoen aan het onderzoek in?

Voor het onderzoek zijn wij op zoek naar lokale eerstelijns "zorgverlenerteams", die bestaan uit één apotheker en een of meerdere huisartsen waar de apotheek mee samenwerkt / die (gedeeltelijk) dezelfde patiënten behandelen. Elk team zal random worden toegewezen aan groep I of II. Teams in groep I volgen eerst de training, waarna in studieverband bij 10 patiënten een studie-specifieke medicatie­beoordeling uitgevoerd moeten worden. Teams in groep II voeren eerst in studieverband bij 10 patiënten een reguliere medicatiebeoordeling uit, en krijgen de training daarna aangeboden.

Hoe ziet de training eruit?

Het trainingsprogramma is ontwikkeld door SIR Insitute for Pharmacy Practice and Policy en het Nivel en bestaat uit een vijftal modules; de eerste 2 modules zijn online en dienen op een zelfgekozen moment te worden voltooid, voorafgaand aan de 2 fysieke trainingssessies. Tijdens de fysieke trainingssessies zal de kennis die is opgedaan (of opgefrist) worden toegepast. Hierbij zullen onder andere patiëntselectie, het opstellen van persoonlijke behandeldoelen en het implementeren van dat wat geleerd is in de eigen praktijk aan bod komen. Ook worden gesprekstechnieken geoefend met een simulatie patiënt. Na de tweede fysieke trainingssessie wordt u uitgenodigd om een consult met een geselecteerde patiënt in het kader van een medicatie­beoordeling op te nemen en te uploaden naar een beveiligde omgeving binnen de digitale leeromgeving waarin de training plaatsvindt. U ontvangt dan persoonlijke feedback op dit consult.

Wat wordt er van de apotheek en huisartsenpraktijk verwacht?

Allereerst vragen wij u om 10 patiënten te includeren en bij deze patiënten een medicatie­beoordeling uit te voeren. Vervolgens zullen wij op verschillende momenten gegevens verzamelen, waarbij wij de belasting voor u zo laag mogelijk houden. Per patiënt wordt u gevraagd een registratie van stappen bij te houden. Daarnaast vragen wij (in groep I) naar uw ervaringen met de training en het uitvoeren van de gesprekken. Dit doen we middels een korte online vragenlijst en een interview na afloop. Verder zullen wij in samenspraak met u enige gegevens van betrokken patiënten uit de apotheek- en huisartsinformatiesystemen extraheren.

Wat levert het mij als apotheker of huisarts op?

- Gratis nascholing. Het programma bestaat uit twee online kennismodules (± 3 uur) gevolgd door 2 fysieke trainingssessies (± 4 uur per sessie) en persoonlijke feedback op consultvoering (± 4 uur). Aandacht wordt besteed aan gespreksvoering, opstellen van behandeldoelen en uitvoering van het minderen en stoppen van cardiovasculaire en diabetesmedicatie. Gesprekstechnieken worden tijdens 1 sessie geoefend met een simulatiepatiënt. Daarnaast krijgt u persoonlijke feedback op opnames die u maakt van twee gesprekken met patiënten over het minderen en stoppen. Accreditatie wordt aangevraagd.
- Als tegemoetkoming voor de extra inspanningen in het kader van het onderzoek ontvangt u als team maximaal 500 euro.

Hoe ziet de planning eruit?

Meld u nu vrijblijvend aan!

Bent u werkzaam als zorgverlener in de eerste lijn in een apotheek of huisartsenpraktijk? En lijkt het u interessant om mee te doen aan de studie? Neem dan contact op via co-deprescribe op kff punt umcg.nl.